Hiphop in Vlaanderen is een genre in ontwikkeling. En dat gaat lang niet altijd van harte. In januari schreef de nationalistische burgemeester van Antwerpen, Bart de Wever een opinieartikel, waarin hij hiphop direct koppelde aan criminaliteit. De krant die het stuk van de Wever publiceerde, De Standaard, schreef bovendien een jaar geleden doodleuk dat Vlaamse hiphop simpelweg niet goed genoeg is. Als er al een rapper op radiostations als Studio Brussel voorbij komt, is dat vaak een Hollander. Dat moet anders. Nadat Nederlandse acts als The Opposites, Kraantje Pappie en de Jeugd van Tegenwoordig de Vlaamse podia plat speelden, zijn Safi uit Mechelen en Spreej uit Gent de eerste Vlamingen die de grens de andere kant op oversteken. Gesteund door een deal met Top Notch zal hun album Fase 2 vanaf 19 april in zowel Nederlandse als Belgische platenzaken liggen. Op de persdag zijn de mannen daar vooral erg blij mee en 'fier' op. “We zijn super thrilled, maar blijven er gelukkig wel rustig onder.”
Safi: “Dat voelt wel speciaal. Je zit daar in het Top Notch-kantoor bij Universal en het gaat toch wel door je hoofd dat je de eerste Vlaamse rappers ooit aan die tafel bent, tegenover Kees.” Spreej: “Een paar maanden geleden moesten we optreden op Buma Beats in Rotterdam. Onze manager heeft toen naar allerlei mensen gemaild, waaronder Kees. Hij reageerde meteen dat 'ie er niet bij kon zijn, maar wel eens wilde zitten en one thing led to another. Het is toen echt supersnel gegaan, die avond hadden we zelfs al een contract in de mail. Geen champagne, maar we hebben wel iets gepopt toen, haha.” Voor veel Nederlandse rappers is een papiertje van Top Notch het hoogst haalbare. Voor Safi & Spreej niet anders. “Dat werd altijd gezien als onmogelijk in ons land. Dat niet alleen, een label als Top Notch was een beetje het gene dat Vlaanderen mistte en dat was dan volgens mensen ook de oorzaak dat Vlaamse rappers niet aan de bak komen.” “Het feit dat wij bij Top Notch tekenden heeft wel in de belangstelling gestaan in Vlaanderen”, zegt Safi met enige trots. “Het werd altijd als iets onmogelijks beschouwd. Dat roept natuurlijk wel reacties op.” De nieuw te verschijnen plaat heet Fase 2. Met deze deal op zak een toepasselijke titel, maar volgens Spreej puur toeval: “De plaat was al bijna af voor Top Notch ter sprake kwam. Op ons vorige album Ter Plaatse, Rust staat een nummer dat Fase 1 heet. Dat vonden we zo goed aansluiten dat het tweede album dan Fase 2 heet.” Safi vult aan: “Spreej heeft een bar op Fase 1 waarin hij zegt 'Op handen gedragen? Nee. Komt goed, dit is Fase 1 ' Alsof we er als het ware nog in moesten rollen, het begin. Nu zijn we wel op dat punt beland, Fase 2 dus.” “Fase 2 staat ook voor onze werkwijze. Ter Plaatse, Rust” is heel spontaan gemaakt. We komen samen, we schrijven, tapen en maken op één dag een soort quasi afgemixte track en die komt dan op een album, dat niet eens bedoeld was als album. Het was echt een project on the side, zo van 'we doen maar en we zien wel wat er uit komt. Omdat het zo lekker liep bracht het maken van Fase 2 wel stress mee. Het moet toch een mooi geheel worden. Bij onze eerste plaat konden we heel relaxed werken, maar op deze manier blijf je ook wel goed scherp. Dat geeft een kick.” Zowel Safi als Spreej timmerde al een tijdje als solo-artiest aan de weg toen de heren beiden binnen kwamen bij label/kliek/vriendengroep extraordinaire Eigen Makelij. Safi licht het verband toe: “Ik maak vaak de vergelijking met de Fakkelteitgroep omdat we ook vaak zat de vraag krijgen wat het nu is: Top Notch, Eigen Makelij? Wat is het verschil? Ik vergelijk het met FTG omdat zij ook getekend zijn onder Top Notch. Top Notch is de uitgever, FTG is het nest. Ik zie Eigen Makelij voornamelijk als een groep vrienden die elkaar muzikaal ondersteunt. We hadden elkaar al eens tegen het lijf gelopen, maar binnen Eigen Makelij zijn we echt samen gaan tapen, met als resultaat onze debuutplaat. De studio zit in Gent, dus het album is wel een reizend proces geweest. Ik koop gewoon veel Go Passes (10 rittenkaarten bij de Belgische spoorwegen).” NOSop3 besteedde vorig jaar aandacht aan morrende Vlaamse rappers die het maar niets vonden dat vooral Hollandse rap de klok slaat op radiozenders als Studio Brussel. Safi & Spreej zitten er niet zo mee. Bullshit, volgens Spreej. “Ik vond die hype wel leuk, kwam ons perfect uit. Ik deel die mening ook helemaal niet. Wij waren in ieder geval niet kwaad dat Nederlandse hiphop lekker gaat in Vlaanderen. Sterker nog, ik denk dat het feit dat De Jeugd en The Opposites op tv kwamen er voor gezorgd hebben dat Vlaamse hiphop nu aandacht krijgt.” Zeurende collega's zijn geen issue voor het duo. Safi: “Ik denk dat als je naar onze muziek luistert, dat je merkt dat we ons vrij weinig tot niet storen aan meningen van anderen.” Toch moet het kritische artikel in een van de grootste kranten van Vlaanderen frustrerend zijn. Niet voor Safi & Spreej. “Neuh, wij zijn zo met ons eigen ding bezig geweest dat we daar niet eens aandacht aan besteed hebben”, zegt Spreej luchtig. “Je kunt er ook moeilijk omheen dat er meer te zien is op dat vlak in Nederland” aldus Safi. “Wat nu bij ons gebeurt, deuren die we open trappen, is in Nederland al jaren terug gebeurt. Maar ergens is dat ook wel tof want op die manier springt Eigen Makelij er ook mooi uit. In plaats van een van de zovelen in de gigantische plas zeg maar. Eigen Makelij wordt nu overal omschreven als de broedplek van Vlaamse hiphop. Daar ben ik het toch wel mee eens natuurlijk, haha.” De Nederlandse deal van het duo is hoe dan ook een teken dat de zuiderburen nu toch echt op het goede pad zijn. Welke duw in de rug, desnoods vanuit overheidswege, zou helpen? Spreej: “Geen idee. De Grote Prijs is inmiddels ook al bijna een vertekend beeld toch? Dat idee heb ik althans.” Safi: “Hoe meer aandacht er op wat voor manier ook komt, hoe groter de scene simpelweg wordt. Er is niet zo lang geleden al een eerste editie geweest van de Vlaamse Rap Awards. Dat had één of twee jaar geleden zeker niet gekund.” “Ik denk dat hoe meer mensen de Vlaamse hiphop serieus gaan nemen, hoe meer de rappers zich zelf ook serieus nemen. Veel gasten zijn afgehaakt door de gedachte 'waar ben ik nou eigenlijk mee bezig? Hiphop op deze leeftijd, niemand neemt dat toch serieus? Ik denk dat die mindstate hiphop in Vlaanderen ook wel parten speelt.'” Het sentiment komt vrij duidelijk terug in de track Breng Het Terug (met gastverse van Sticks). Safi, fel: “Die track is gericht aan mensen die vies zijn van verandering. Van die mensen die alles dat niet als vroeger, Wu-Tang, geen hiphop vinden. Wij zijn van mening dat alle muziek, maakt niet uit welk genre, gewoon evolueert. Steeds een nieuwe vorm van hetzelfde. Ik denk dat het statement, die beat is echt straight boombap en de gastrapper ook een oudgediende, wel duidelijk is zo. Ik wil ook niet cocky zijn ofzo, maar je merkt dat steeds meer Vlamingen ook beginnen te zingen. Meer toegankelijke beats ook. Die verandering is wel gaande.” Spreej: “Ik denk dat mensen lang terughoudend waren. Zo van 'moeten we dat wel doen?' Uiteindelijk draait het gewoon om het maken van wat je wil maken. Dat ook vol houden en jezelf serieus nemen. Dan gaan anderen je vanzelf ook serieus nemen.” De liefde is groeiende volgens Safi: “De stijging in het aantal haters is bij lange na niet even groot als het aantal nieuwe fans. D'n Hollanders hebben in Vlaanderen inmiddels acceptatie gevonden, maar rappers met een zachte G botsen hier in Nederland tot dusver toch telkens tegen een muur van starheid. Safi & Spreej lijken die als eerste Zuiderburen voorzichtig te slopen. Safi: “We merken per ding dat we uitbrengen, gisteren releasden we nog Sepia via Puna, dat er eigenlijk bijna alleen nog maar positiviteit vanuit Nederland komt. Vroeger werd er vooral gebitcht op ons accent. Het is nu eigenlijk vrijwel alleen nog maar lovend. Hier en daar nog wel een occasional hater, maar dan worden we gelijk verdedigd door andere Nederlanders die zeggen yo, het is dezelfde taal. Nederlanders hebben simpelweg de tijd gehad om aan ons te wennen, we brengen hartstikke veel nieuws.” Spreej vult bij: “En heel basaal, ons accent is redelijk verstaanbaar denk ik. Het is niet dat we plat dialect praten ofzo. Een bloeiende scene of niet, Nederlandse artiesten als Hef en De Jeugd van Tegenwoordig roemen het Belgische publiek ten opzichte van concertgangers hier. Volgens Spreej zijn wij misschien wel wat verwend als luisteraar. Safi haalt het verschil aan tussen een show van Hef in België en in Nederland. “We stonden ooit in de Petrol in Antwerpen, waar Hef ook op trad. De dag erna had hij zijn release, waar we vanwege Buma Rotterdam Beats ook bij waren. Het verschil in het publiek was zó groot.” Spreej: “Rotterdam is ook zijn hometown zeg maar, toch? Heel verwarrend. Maar daar ligt ook wel een uitdaging voor ons. We hebben al wel eens voor Nederlands publiek opgetreden en dat is toch vaak wat houteriger dan in België. Maar jullie zijn ook wel anders. Hoe houterig ze ook zijn, achteraf komen Nederlanders wel altijd zeggen van 'yo, die shit was dope.' Een Nederlander kan met z'n armen over elkaar staan en alleen maar een beetje met z'n hoofd knikken maar het dan wel te gek vinden.” “Belgen gaan gewoon standaard loesoe” lacht Safi. “Toch is het ook wel spannend, zo'n nieuwe markt. Hoe Nederland op ons gaat reageren is een grote verrassing denk ik.” Op de vraag wat ze verwachten aan te treffen beginnen de heren lachend de intro van Gers Pardoel's 'Op Zoek Naar de Symfonie' op te dreunen: “Liefde. M'n rugzak zit vol. Met beats, rhymes en liefde. Vooral liefde.”