Vandaag primeurt de VPRO een documentaire over De Jeugd van Tegenwoordig. Regisseur Paula van den Elsen neemt ons mee in de wereld van de vier jongens. De film draagt de titel van de eerste single van Ja, Natúúrijk : 'De Formule'. Een titel die de impressie wekt de formule van De Jeugd bloot te leggen. Misschien ietwat pretentieus, aangezien iedereen de roemruchte interviews van deze jongens kent, die vrijwel altijd overgaan in chaos. De beelden van een interviewer met in de ene hand de microfoon en in de andere hand het haar, zijn bekend. Zoals journalist Menno Pot in deze documentaire uitlegt: "ze zetten je op het verkeerde been en laten je struikelen op je eigen territorium." Het is daarom ook de vraag of De Jeugd de regisseur wel serieus neemt en toelaat in de toch wel kwetsbare achtergrond van de jongens. Of dat het gewoon weer verandert in het circus waar iedereen stiekem toch van geniet.
De documentaire opent met het moment waar de film daarna eigenlijk naartoe werkt: de presentatie van het nieuwe album in de volgestouwde Alpha op de zaterdag van Lowlands dit jaar. De film neemt de kijker mee in de bus van de groep op weg naar een try-out van Ja, Natúúrlijk in Antwerpen. Deze reis fungeert als weg naar het eindproduct, een zoektocht naar de jongens achter De Jeugd van Tegenwoordig - en als rode draad van het verhaal dat hier wordt verteld, onderbroken door fragmenten als interviews en live-beelden. Van den Elsen laat ons een totaalplaatje zien, deels bekend, dat nog niet eerder op beeld werd vastgelegd. Zonder chaos of grappen en grollen. Er heerst een zekere rust in de documentaire, wat eigenlijk onnatuurlijk voelt voor de fans van de groep. Lopend door Noord met Freddy en Willie komen zij Heist Rockah tegen ('Props voor de Heist Rockah en de watskebuuurt'). Heist hangend op zijn snorscooter, steekt een sigaret aan en brengt zichzelf weer even op de hoogte: "Hoeveel albums zijn jullie verder? Vier? Nog steeds Bron op de beat?". Verder in Noord staat Willie bij zijn ouderlijk huis en vertelt dat hij op dit moment snakt naar het burgerlijke leven dat hij eigenlijk nooit heeft gekend. Deze momenten maken de documentaire spontaan, geloofwaardig. Het komt niet geforceerd of gemaakt over. Het vervelende is dat dit trucje wordt herhaald bij Freddy en Faberyayo, en dit niet volledig werkt. Het voelt gedwongen, het zijn fragmenten die een beetje verdwaald in de film terecht zijn gekomen. Faberyayo staat in een kamer vol met met half uitgepakte dozen, trekt een cellofaantje van een videogame-hoes en bekijkt het uitgepakte product. Vervolgens pakt hij een boek en vertelt dat Catcher in the Rye best wel een goed boek is. De bedoeling van dit soort fragmenten is duidelijk, maar er wordt te weinig aandacht aan gegeven om het interessant te maken voor de kijker. Desalniettemin is het een kunst om de jongens serieus over hun eigen werk of leven te laten praten. Elders legt Faberyayo het idee van 'Dromen van Karton' uit, afgewisseld met beelden van een feestende Yayo, en de essentie wordt hier wel gegrepen. Zonder al te veel uitleg wordt de pijn, plezier en chemie van deze artiesten blootgelegd. Alleen de wazige bel van Fur wordt niet doorgeprikt; dronken of brak loopt hij door de documentaire. Vastklampend aan zijn mysterie kom je weinig van deze man te weten. Brak staat hij een ontbijtje te maken. "Hoe lang heb je geslapen?" vraagt Paula. "Drie uren heb ik geslapen. Zie je hoe de vraag verwerk in het antwoord?", zegt Freddy en neemt een slok van een glas water. "Ollie doet wel een trucje, Pepijn zegt iets leuks, Bas speelt iets… Het is cool." De Formule wordt uitgezonden op zaterdag 16 november om 21.25 uur op Nederland 3.