Als U-niq zijn rapcarrière weer eens aan de wilgen besluit te hangen, dan kan hij altijd nog aan de slag als mediator. Hij was het die Postmen na een pauze van jaren weer bij elkaar bracht. De rentree verliep aanvankelijk stilletjes, maar met een re-release van debuut Documents en de nieuwe killersingle Wake ‘M Up staan rapper/producer Remon Stotijn (The Anonymous Mis, Postman), zanger Michael Parkinson (Shyrock, Maikal X) en de vandaag afwezige zangeres Alyssa Stotijn weer volop in de spotlights.
Als dit interview een voorbode is voor wat we de komende tijd van Postmen mogen verwachten, dan hoeven we niet bang te zijn voor een gebrek aan gretigheid. Shy en Mis (zo noemen ze elkaar, dus laten wij dat ook aanhouden) zijn als twee defecte jukeboxen: gooi er een kwartje in en ze houden niet meer op. Ze geven elkaar overigens wel alle ruimte en ze zijn het opvallend vaak met elkaar eens. Als je het een tijdje gadeslaat lijken Mis en Shy best friends forever en is het bijna onvoorstelbaar dat ze na het uiteenvallen van Postmen in 2004 tot de eerste voorzichtige gesprekken een jaar of zes later helemaal geen contact met elkaar hadden. Niet op verjaardagen of bij geboorten, niet naar aanleiding van soloreleases, gewoon helemaal niet . “Natuurlijk hielden we elkaar van een afstand wel in de gaten,” vertelt Shy, “maar we hadden allebei geen behoefte aan contact. We hadden negen jaar op elkaars lip geleefd. Toen de koek op was, was het ook echt op.” Dat Postmen er tijdelijk mee zou uitscheiden, was volgens Shy niet te voorkomen. “Tracks maken ging stroever, je was al moe voor je ermee begon. Creatief waren we helemaal leeg.” Mis komt er even later op terug: “Het maken van ons derde album, Era , was een heel nare ervaring. Bij Warner werd de hele Nederlandse divisie wegbezuinigd. Krezip, Ilse de Lange, Relax, wij, iedereen stond opeens op straat.” Shy: “Die tijd was lauw. Je bent een kunstenaar en ineens merk je dat het niet om de muziek gaat. De industrie kreeg het lastig en dat merkten wij. Moesten we onze plannen aanpassen omdat Red Hot Chili Peppers met een nieuw album kwam. Ik dacht echt: what the fuck heb ik daarmee te maken?” Postmen heeft nog net het staartje van de golden era meegepikt, maar de tijd dat je gewoon muziek kon maken en dat het label met schier oneindige budgets de rest deed - “het bedje” zoals Shy het noemt - dat bestaat niet meer. “Natuurlijk is dat jammer, maar het heeft ook voordelen. Wat ik tof vind aan deze tijd is dat je fouten mag maken. Het publiek wil met je meegroeien, ze willen je ontwikkeling zien. Dat haalt de pressure van je schouders.” Mis heeft zijn bedenkingen: “Ik merk dat jonge mensen gekke dingen doen omdat het goed is voor hun carrière. Dat ze met iemand gaan samenwerken, terwijl dat muzikaal niet tof is. Neem Will.i.am. Ik denk niet dat hij happy is. Ik zou zoiets niet kunnen.” Toch ontkomt ook Postmen niet aan de regels van het spel. “ Cocktail duurde bijna vijf minuten. Dat was blijkbaar te lang, dus werd er een radio edit van gemaakt. We wisten niet eens wat dat was, man. Moest er echt een stuk van mijn rap af? Ik hou er met schrijven nu wel rekening mee, maar soms word ik er wrevelig van. Ik maak geen muziek voor de radio, maar wel voor de mensen die naar de radio luisteren. Wat moet je dan? Tegenwoordig is alles in formats gestoken, gebaseerd op statistieken. Daarom mag je maar een minuutje spelen bij DWDD. Nou ja, liever dat dan niets. Ik zie het nog steeds als een saluut naar de muzikant, maar dat je de markt moet begrijpen betekent dat je niet voortdurend artiest kan zijn. Ik vind dat moeilijk.” Moeilijk, misschien, maar het marketingplan dat Postmen op tafel heeft liggen ziet er prima uit. In 2012 werden in de luwte - in België en in Nederland buiten de Randstad - ruim 25 optredens gedaan. Dat ging vrij ongemerkt voorbij, zodat Postmen zichzelf buiten het zicht van de massamedia opnieuw kon uitvinden. De re-release van Documents gaat nu gepaard met een mediaoffensief en een nieuwe single. Op 4 mei is er een jubileumshow in Paradiso. Daarna verschijnt meer nieuw materiaal. Het plan is om een nieuwe EP of zelfs een heel album én een akoestische greatest hits -achtige plaat te droppen. Anders dan tijdens Era , dat behoorlijk last had van het ‘nu-weten-we-het-welsyndroom’, lijkt het publiek weer eager voor verse waar uit het Postmenkamp. “Het is heel logisch dat het zo gaat,” vindt Mis. “Kijk, ik eet ook niet elke dag hetzelfde. Ik kan niet verwachten dat mensen voortdurend op ons zitten te wachten.” Shy: “Iedereen weet dat The Roots dé superhiphopband is, maar als ze morgen een nieuwe lp droppen, ga ik het misschien niet eens checken. Zo werkt dat bij ons natuurlijk ook.” Mis: “Daarom zijn we soms even weg, om weer terug te komen op het moment dat we iets te melden hebben.” Voor het succes van Documents zal iedere debuterende band blind tekenen, maar zo’n droomstart heeft ook nadelen. Al je nieuwe werk wordt afgezet tegen de lat die je zelf legde, en in het geval van Postmen is die lat nooit meer overtroffen. Commercieel gezien sowieso niet, maar ook in muzikaal opzicht niet. Het refrein van Renaissance is door een 2013-bril natuurlijk wel erg cheesy-nineties en zeventien keer diezelfde lome reggaevibe is misschien iets te veel van het goede, maar slappe fillers bevat de plaat nauwelijks en het plezier en de spontaniteit spatten er vanaf. Tel daarbij op de onherroepelijke nostalgische gevoelens die de plaat teweegbrengt en je snapt dat iedereen die opgroeide in de jaren negentig spontaan begint te stralen als er weer eens een Documents -track in de shuffle voorbijschiet. Door de re-release voor te laten gaan op nieuw werk legt Postmen extra nadruk op de successen uit het verleden en loopt de band het risico om het weer tegen het eigen debuut af te moeten leggen. Mis herkent het. “Ik heb Documents wel eens weg gewenst, maar het is goed zo. Wij hoeven niet over die lat heen, want we zijn zelf de lat. Het is tegelijkertijd een geluk en ongeluk dat we voorlopers zijn. In onze tijd was het niet cool wat we deden, die mix van stijlen, maar we hadden de skills om het goed neer te zetten. We waren toen de beste van Nederland, no doubt . Ik denk dat we de grondleggers zijn van wat iemand als Kyteman nu doet. Dat is het lullige. Wij moesten dat pad vrijmaken en dat was niet makkelijk. Maar tegelijkertijd zijn we trots om te zien dat we iets hebben kunnen betekenen.” Shy gaat voorzichtig nog een stapje verder. “We hebben de bar vrij hoog gelegd om als Nederlandse artiesten in het Engels ons ding te doen. Misschien is dat voor mensen een reden geweest om in het Nederlands te gaan rappen.” Met de nieuwe single Wake ‘M Up laat Postmen duidelijk een stijlbreuk zien met het laidback werk van rond de millenniumwisseling, dat qua sound altijd nog voortborduurde op Documents . De track is meer in your face dan alles wat de band ooit maakte. De traditionele reggaesound is verdwenen, de bassen zijn zwaarder en het tempo ligt flink hoger. Postmen heeft minder dan drie minuten nodig om zijn terugkeer moddervet te onderstrepen. Volgens Mis is het een logisch gevolg van andere muzikale invloeden. “Vroeger luisterden we naar KRS-One en Ice Cube. De laatste jaren is dat veel meer Nas, Jay-Z en Kanye.” Shy: “En als je altijd hetzelfde doet is het toch saai? Ik wil iets nieuws creëren, mezelf verrassen.” Mis: “We blijven niet stilstaan. Voor mijn ex heb ik rocknummers geschreven, die ervaring neem ik ook weer mee. Bovendien zijn we nu met zijn drieën, dus we kunnen veel meer.” Dat derde lid is Alyssa, die Mis bijstond tijdens zijn solostappen als Postman (enkelvoud) en ook privé haar leven met hem deelt. Veel meer dan dat ze ‘de vrouw van’ is, weten we eigenlijk niet van haar. Mis is er kort over. “Ze komt uit de gospel. In haar jeugd heeft ze met een gospelgroep door Nederland getourd.” Volgens Shy heeft Alyssa een verfrissende werking op de groep. “Zij heeft niet de lading die wij hebben. Wij kunnen soms heel moeilijk doen over een klein detail en dan zegt zij simpelweg: ‘doe niet zo moeilijk’. Dat is heel bevrijdend.” Mis: “Bijvoorbeeld als ik een woord niet wil gebruiken, omdat ik dat al eens eerder heb gebruikt. Zij is muzikaal jonger, ze staat er heel anders in.” Niet alleen in dat opzicht is het nu anders dan vroeger. Negen jaar lang werd Postmen geleefd. Volgens Mis is het goed dat er beelden van zijn geschoten, want hij kan zich lang niet alles herinneren. Zin om terug te gaan in die bubble heeft hij helemaal niet. “Als je 22, 23 bent, dan is het goed om in zo’n roes te leven. Maar nu zijn we vaders, man. Ik wil geen god meer zijn waar iedereen tegenop kijkt. Omdat dat niet real is. Ik heb ook wel eens te lange teennagels. Het gaat nu puur om good music . Dat is hoe we er nu instaan. We kunnen alles doen wat we willen. We weten niet wat er gaat komen, maar we hebben er wel zin in.” De re-release van het album Documents is vanaf vrijdag 3 mei te koop. Het album zal ook extra bonustracks bevatten. Op 4 mei zal het albumrelease-feest in Paradiso plaats vinden. Vanavond is Postmen te zien bij DWDD.