Sjaak bracht onlang een voorbode van zijn album uit in de vorm van de Strijdersysteem EP. Zijn mattie Appa presenteert binnenkort zijn EP MKRSLG met medewerking van onder meer Badr Hari, Lange Frans en Fouradi. Gezamenlijke muziek zou er na Ik Heb Schijt en Wat Is Er?! ook wel eens aan kunnen komen. Toch blijft het een opmerkelijk duo dat in muzikaliteit, thematiek en engagement mijlenver uit elkaar lijkt te liggen. Wat is het, dat deze twee Amsterdammers bindt?
Ergens rond 2005 ontmoetten Sjaak en Appa elkaar in buurthuis Club JACO in Amsterdam Oost. Ik Heb Schijt was de eerste samenwerking. Appa had een beat en een refrein liggen en belde Sjaak wakker voor een bijdrage. “Volgens mij was je lam die nacht ervoor.” Sjaak: “Al die tijd man”. Appa: “Toen kwam hij naar de studio en heeft ‘ie een legendarische verse gedropt.” Een tijd later belde Jim Aasgier (Habbekrats, Yellow Claw) met het verzoek om de track te ‘clippen’. De rest is geschiedenis. Een interview met het duo is een ervaring op zich. Ze fungeren zelfs pratend als backup-mc van elkaar en wanneer de fotografe bezig is, spelen ze op onnavolgbare wijze een dobbelspelletje. Ineens transformeren ze tot twee Engelsmannen met een dik aangezet cockney accent, geloofwaardige uitdrukkingen en wilde gooibewegingen. Tussendoor krijgen we wat onuitgebrachte muziek te horen. ‘Fuck die hele muziek’ Toch had het niet veel gescheeld of ze waren beiden gestopt met de muziek. “Ik had er helemaal geen zin meer in. Ik had andere dingen aan mijn hoofd”, zegt Appa. Sjaak schiet in de lach. “Ik weet het. Dat was ook in die tijd dat ik ook niks kon doen. Toen waren we elke dag samen. We hadden beiden zoiets van what the fuck. Fuck die hele muziek even man.” Het duurde jaren voor ze beiden weer de focus en het plezier terug vonden. Voor Sjaak kwam dat moment door zijn overstap van Ali B’s label Spec naar Top Notch. Een keuze waar de twee rappers lange gesprekken over voerden. Of zoals Appa zegt: “Ja, we praten... tenminste, ik lul zijn hoofd.” Sjaak knikt. Appa: “Hij pikt het van mij omdat hij weet dat ik eerlijk tegen hem ben. Ik hoef niks van hem. Ik weet dat hij het af en toe niet leuk vindt, maar ik zie soms dat hij het nodig heeft. ‘Hey mattie wordt even wakker’. Ik wil uiteindelijk alleen maar dat het goed met hem gaat. We hebben gesproken over zijn stap naar Spec. Dat was op de dag van mijn releaseparty van Straatfilosoof. Ik vertelde hem dat dat niet zijn plek was en dat het op de lange termijn niet zou werken voor hem. Hij was toch overtuigd en ik heb hem daar succes mee gewenst. Sjakie is Sjakie. Die man leeft overal. Hij heeft niet altijd zicht op wat er achter de schermen gebeurt. Hij is een artiest en hij moet ook een artiest blijven. That’s it. Op zakelijk gebied vertrouwt hij wel op de mensen met wie hij is. Ik probeer altijd op de achtergrond mee te kijken om te zien of ze geen misbruik van hem maken.” Overmoedig Sjaak speelde op zijn beurt een rol in de terugkeer van Appa. Sinds 2008 was het in Nederland vrij stil rondom de rapper. Naar eigen zeggen omdat hij alles in eigen hand wilde houden. “Ik ben gaan rennen voor mezelf en onderschatte wat de functies waren van een manager, van een boeker. Ik was overmoedig, maar had wel vijf boekingen in de week. Daarnaast de interviews, fotoshoots, financien etcetera. Dat heeft het voor mij in die tijd verpest. De lol was er vanaf en het was alleen nog maar werk geworden.” In 2009 bracht Appa nog een Marokkaans-Nederlandse single uit. De clip bij Ana Maghrabi is inmiddels bijna acht miljoen keer bekeken en leverde hem shows op in Canada, Duitsland, Frankrijk en een gehele tour door Marokko. Het begon weer te kriebelen bij Appa. Toen Habbekrats hem en Sjaak vroegen voor de soundtrack van de film Rabat was het los. De track Wat Is Er?! sloeg aan en Appa wist wat hij al die jaren had gemist. Sjaak: “Ineens zag ik hem weer vaak in de studio, wat mij ook weer gek maakte. Hij werkt dan ook echt hard.” Appa: “Ik ging weer honderd procent voor de muziek. De MKRSLG EP is het resultaat. Tegelijk wil ik niet weer in de herhaling vallen van vijf jaar geleden. Ik heb een sterk team om me heen en heb geleerd om te delegeren.” Achtenveertig bars Ondanks dat het al weer jaren geleden is dat Appa zijn album uitbracht, weet hij nog steeds collega’s als Lange Frans, Fouradi en KV enthousiast te krijgen voor een bijdrage. “Ik denk dat het te maken heeft met respect dat ik door de jaren heen heb afgedwongen. Ik ben consistent gebleven in hetgeen wat ik doe en ik vind mezelf een van de betere schrijvers van Nederland. Misschien klink ik arrogant maar ik ben ook gewoon zelfverzekerd. Ik weet wat ik kan. Op KV werd ik gewezen via een vriend. Toen ik bij ze langs ging, was het gelijk tof. Met Lange had ik al langer gesprekken over een samenwerking. Daar was nooit wat van gekomen. Toen was ik een keer de studio ingedoken, waar een track van hem en KV lag. Ik vond dat nummer echt té ziek. Gewoon abnormaal, zo gruwelijk. Ik heb achtenveertig bars geschreven en ben op die track gesprongen. Als ze het niet goed vonden, dan hield het op, maar ik moest het gewoon doen. Ze hebben hem gehoord, vonden het dope en nu staat ‘ie op mijn EP. Eind maart komt de video .” Ook Raymzter zal te horen zijn op de plaat. “Ik vind hem tof als persoon,” zegt Appa. “Zijn teksten gaan ergens over en hij is altijd zichzelf gebleven. Zijn verse op de EP is legendarisch. Ik wil de hele plaat in april uitbrengen.” MKRSLG Naast het artiestenbestaan werkt Appa aan een plan waar hij al enige jaren mee rondloopt. “Ik wil Marokkaanse jongeren een bredere kijk op het leven geven. Hun blikveld is zo beperkt: ze willen voetballen, rappen, boxen of een eigen zaak. Dat is het.” Sjaak: Je moet het ze gunnen, dat is leuk, geef ze die kans om het te proberen toch.” Appa: “Ze hebben meer kansen dan ze door hebben. We zijn niet kansrijk, maar zeker niet kansloos. Het begint nu met de eerste EP. Bij de tweede ga je meer zien van het platform. Dat wordt niet mijn plaat, maar vooral van anderen: een samensmelting van Marokkaans talent. Er is geen eenheid, daarom is die focus op deze jongeren echt nodig. Ik wil geen mensen uitsluiten, maar er zijn nog teveel problemen met Marokkaanse jongeren. Jongeren die een stageplek zoeken moeten naar MKRSLG komen. Wij kennen ondernemers die jongeren aan werk kunnen helpen. Wij zijn een machine die voor jongeren mogelijkheden bieden. Stel, ik ken een goede jonge producer dan geef ik de productie aan Sjaak. Zo komt die jonge producer weer aan nieuwe contacten.” ‘Problemen genoeg’ Sjaak luistert met veel interesse naar de geëngageerde woorden van zijn kameraad, maar houdt zich zelf graag ver van politiek. Sjaak: “Wij verschillen heel erg.” Appa: “Hij zegt altijd tegen mij: ‘Je bent te serieus man! Ik wil niet naar mijn eigen problemen luisteren’”. Na een korte stilte mompelt Sjakie: “Problemen genoeg gap.” Appa: “We hebben allebei een heel andere voorkeur in het maken van muziek. We luisteren ook andere dingen.” Sjaak: “Ik luister nu veel Juicy J Appa: “That’s that shit I don’t like...” Sjaak: “Gucci Mane en vroeger veel Ying Yang Twins. Die Southern dingen.” Appa: “Ik luisterde Tupac enzo. Tegenwoordig heb ik meer met artiesten als Kendrick Lamar, die echte lyricists. Als we samen muziek maken, zitten we snel op die hype shit.” Sjaak: “Mensen vragen me vaak waarom ik met Appa werk. Hij is dit, hij is dat, maar dat ligt aan jou zelf.” Appa: “Media heeft een beeld van mij gecreeerd, daar ben ik mij heel bewust van. Maar daar hebben we zelf bewust aan meegewerkt. Ik wist best dat mijn album en Ik Heb Schijt choquerend zouden zijn. Dat is goed voor de views en de aandacht. Ik dacht dat ik daarnaast het verhaal er achter kon vertellen. Ik heb zo enorm veel interviews gegeven en uitgelegd wie ik ben, maar dat checken ze niet. Ik blijf toch die straatterrorist, die agressieve Marokkaan, dat bekt wel zo lekker.” Uniek “Appa is echt Appa,” bezweert een serieuze Sjaak gevraagd naar de klasse van zijn gappie. “Je bent een echte artiest als je met je eigen ding komt. Dat hoor je aan zijn nummers, zie je aan zijn clips. Er is geen tweede.” Appa: “Hetzelfde geldt voor hem. Niemand kan wat Sjaak met een beat doet, maar ook echt niemand. En los van zijn muziek: Sjakie is een uniek mens, dat zal iedereen die hem wel eens heeft ontmoet, toegeven. Alles wat je hoort en ziet van hem is helemaal echt. Sjakie is Sjakie en hij heb schijt aan wat de wereld denkt...” Sjaak: “Sowieso!” Appa: Dat is tof. Dat is zijn uitstraling en omdat ik hem persoonlijk ook gewoon heel goed ken, weet ik ook, er is niks gelogen. Het is niet fake. Het is niet een imago dat hij probeert aan te meten. Dat is Sjakie. Je kan hem haten of je kan van hem houden. Eén van de twee.” Sjaak: “Anders was het al lang klaar ofzo.” Appa: “Dat album van Sjaak...gekke shit, mensen weten niet wat ze moeten verwachten.” Sjaak knikt tevreden, maar blijkt wel gek te worden van het wachten. “Showtjes rollen binnen als broodjes, maar alles duurt veel te lang en ik heb ook geen eigen studio. Ik ben klaar man. Ik heb een hele lijst aan tracks, daarvan worden nummers gekozen. Ik blijf gewoon opnemen. Je weet nooit wat voor leuk nummer nog kan komen.” Wodka De magie van Sjaak’s muziek is moeilijk te beschrijven. Ook door hemzelf overigens. “Ik schrijf niet. Dat deed ik vroeger wel, maar het werkt niet meer.” Appa: Als je een hit van Sjakie wil hebben, moet je het als volgt aanpakken: zet hem in de studio met een lijpe beat. Geef hem een fles wodka of een fles Jackie. Maak je niet druk, heb geduld. Een goede zak haze en je bent klaar. Je kunt dan gewoon weg gaan en als je een paar uur later terug komt, heb je een banger.” Sjaak: “Soms maak ik iets en dan denk ik nee, nee, nee! Dan skip ik het helemaal. Ik weet niet man, Ik heb zelf ook veel beats gemaakt: Southside shit, Master P shit. Maar een echt goede beat, die kun je niet beschrijven.” Over de toekomst zijn beide heren helder: knallen! Of zoals Sjaak zegt: “Pakken wat je pakken kan, Nederland is klein. Ik weet wat ik wil en dat is muziek maken en van alles een beetje doen. Ik zie wel waar het eindigt. Ik hoop goed.” Appa: Ik weet niet of het nu al goed is om te zeggen, maar mijn aankomende album ga ik met Top Notch doen. We zijn nu voor het eerst labelgenoten.”