“Hey, jij bent Fresku. Respect man, jij bent dope.” Twee tieners in de Amsterdamse tram gaan met de Eindhovenaar op de foto en vragen hem de oren van het hoofd. “Met mij is het goed man, ik heb Kendrick Lamar net gesproken”, Fresku glundert. De tieners knikken wat ongemakkelijk. “Jullie kennen hem niet? Echt?! Hij staat twee avonden in een uitverkochte Melkweg, ga hem checken hoor!”Check ook onze review van het eerste optreden dat Kendrick Lamar vorige week in Amsterdam gaf
Twee uur eerder ijsbeert Fresku door de kleedkamer van de Amerikaan. Zelf zit Kendrick dan nog in zijn tourbus die al twee dagen voor de Melkweg geparkeerd staat. “Ik ben in de afgelopen tien jaar niet zo fan geweest van iemand. Het is misschien niet cool om te zeggen, maar hoe hij schrijft is geweldig. Tupac, Dr. Dre, Eminem en toen was er jarenlang geen nieuwe mc die mij zo raakte.” Een dag eerder ging Fresku nog met Ali B mee naar De Wereld Draait Door om Kendrick te zien. Voor het interview van vandaag vroeg hij Ali ook om tips en input. Zijn halve telefoonlijst moest er aan geloven. Alles voor de juiste voorbereiding. Het is zover. Fresku klemt zijn aantekeningen strak onder zijn arm, de deur van de tourbus gaat open. Via de smalle trap komen we in de ruimte waar Kendrick Lamar onder een dekbed ligt. Hij ziet er moe uit, maar is aan het werk. Beats worden doorgeskipt en op een productie die bevalt knikt hij driftig zijn hoofd. Fresku gaat zitten, ademt in en zucht diep, hoorbaar. Kendrick Lamar: “Gaat het?” Fresku: “Jawel dankje, alles goed. Ik ben Fresku, artiest. Ik heb nog nooit een interview afgenomen, maar ik ben groot fan en heb deze kans gekregen om je te spreken.” KL: “Okay” Laten we gewoon beginnen: Mijn grootste inspiratie als artiest is pijn. Ik geloof dat persoonlijke groei en het bouwen aan je persoonlijkheid voortkomen uit de worstelingen die je in je leven hebt meegemaakt. Heeft Compton jou een sterker mens gemaakt? ”Jazeker. Iemand vroeg me vandaag of ik liever ergens anders op Aarde gezet had willen worden. Nee man, als ik niet in Compton geboren was, had ik dit album nooit kunnen maken. Dan was ik nooit gegroeid tot wie ik nu ben, dan had ik niet nu in deze bus gezeten. Dat geldt voor iedereen. Jij komt dan wel niet uit Compton, maar jouw achtergrond heeft jou gemaakt tot de artiest die je nu bent. Mensen mogen trots zijn op hun worstelingen en de pijn die ze hebben doorstaan.” In Nederland verhuizen veel artiesten die succes krijgen uit de provincie naar de grote steden. Ben jij van plan om in Compton, of in ieder geval in Los Angeles, te blijven wonen? “In L.A., zeker weten.” Ik zag je gisteren tijdens de opnames van De Wereld Draait Door. Je zag er erg vermoeid uit, met je hoodie op, zittend op dat trapje. Toen je werd aangekondigd, sprong je bijna op en zag niemand dat je moe bent. Is dat een soort overlevingsmechanisme dat in werking treedt? “Haha tjah je moet er toch gewoon staan. Dat voelt ook als een must, niemand wil een half slapende artiest zien. Ook bij een regulier optreden verwacht men dat je je beste been voor zet. Wanneer de camera draait gaat het niet meer om jou. Het is jouw taak als artiest om die ander te laten glimlachen.” Met mijn carriere gaat het nu heel lekker in Belgie en in Nederland. Het beangstigt me ook wel eens, alsof het groter is geworden dan mijzelf. Herken je dat? “Ik probeer daar zo min mogelijk bij stil te staan. Volgens mij kun je enkel jezelf blijven uitdagen. Natuurlijk lees ik ook de positieve recensies, maar ik probeer er niet in te zwelgen. Als je dat wel doet dan ga je constant rekening houden met verwachtingen, alsof ik nog een tweede Good Kid, M.A.A.D City zou moeten maken. Volgens mij vergeten mensen dat niet alleen negatieve reacties je kunnen schaden, maar juist ook de positieve. Bekendheid is enkel door de mens gecreëerd, vertrouwen is door God geschonken en dat onderscheid kunnen maken, moet uit jezelf komen. Je kunt de focus enkel vinden in je eigen wereld.” Dat beangstigt me ook wel eens. Ik zit soms zo sterk in mijn eigen wereld, dat de echte wereld erg confronterend kan zijn. “Die balans vinden is zeker lastig.” Velen met wie ik mijn liefde voor je muziek deel, houden helemaal niet van hiphop, maar zijn gek op je album. Besef je dat je genre’s overschrijdt? “Dat begint zeker te komen. Als je als jonge en nieuwe artiest door anderen uit diverse genre’s wordt gevraagd voor gastbijdragen, ontstaat dat besef wel. Lady Gaga, Adam Levine of Dido, het is te gek om met ze te werken en dan word ik ook nog gevraagd voor Saturday Night Live, wat in Amerika echt een big deal is. Ik probeer me niet te veel bezig te houden met de vraag waar die interesse vandaan komt. Mijn muziek is puur en persoonlijk, dat zou een verbindende factor kunnen zijn. Ik ben een verteller van verhalen. Mensen die van een goed boek houden, kunnen zulke muziek ook waarderen. Belangrijk is dat je verhaal ook op universele schaal herkenbaar is. Je hoeft niet uit Compton te komen om mijn muziek te luisteren.” Hoor je de vergelijking tussen jou en Tupac vaak? “Ja. Dat is natuurlijk een prachtige vergelijking. Tegelijkertijd moet ik me nog veel meer bewijzen. Onze moraal komt overeen. Hij kreeg niet meer de kans het verhaal te vertellen waarvan ik vond dat het op dit album verteld moest worden. Het is prachtig om genoemd te worden met legendes, tegelijkertijd wil ik aan mijn eigen nalatenschap werken.” Ik zie ook parallellen in hoe jullie beiden tracks kunnen maken voor de dames, voor de straat en voor de club zonder dat het geforceerd wordt. “Als je geloofwaardig bent als persoon, dan heb je veel meer artistieke vrijheid en straalt je muziek veel meer kracht uit.” Gisteren eindigde je het optreden met de woorden ‘hoe groot dit ook wordt, ik zal altijd terugkomen en mezelf blijven’. Ik vind dat getuigen van persoonlijkheid, iets dat ik vaak mis in hedendaagse hiphop. Hoe kijk jij daar tegenaan? “In zekere zin wel ja. Het grote publiek vergeet nog wel eens dat het om mensen gaat, omdat veel rappers een bepaald beeld neerzetten. We zien zoveel auto’s en kettingen dat we wel eens lijken te vergeten dat het ook nog om mensen gaat. Volgens mij raken artiesten daardoor te ver verwijderd van hun fans. Ik wilde graag wat menselijkheid terug brengen in hiphop. Hiphop is ontstaan uit het verbinden van elementen en het verbinden van mensen. Al is het mensen samenbrengen voor een goed feestje. Door het geld-aspect dat er bij is komen kijken, is dat een beetje naar de achtergrond geraakt.” Hiphop is ontstaan van de bodem en is gegroeid naar de top. Nu lijkt het wel alsof artiesten al op het dak van de wereld staan bij de start van hun carriere. Belachelijk eigenlijk. “Dat is heel erg waar. Bizar, zo heb ik er nooit naar gekeken. Man, dat is waar.” Verandert geld de mens? “Geld verandert alles en iedereen. Maar niet per se in negatieve zin. Je persoonlijkheid of karakter hoeven niet te veranderen. Het kan ook op kleinere schaal zijn. Je kunt voorzichtiger worden of het kan een gezonde filter zijn voor al die mensen die om je heen hangen.” Maakt het je paranoide? “Nee, maar daar moet je wel scherp op zijn. Ik heb tegen mezelf gezegd dat ik niets aan geld heb als ik me daardoor af ga sluiten, niemand meer vertrouw en nergens meer naartoe ga. Toen ik jong was, vertelde iemand me ooit: ‘geld vergroot enkel uit wie je was voordat je het had’. Als je al een ‘flashy’ figuur was, wordt dat tien keer uitvergroot. Als je al een gesloten persoon was, zal geld je enkel meer doen afzonderen van de wereld.” Met dat in je achterhoofd: wat heeft geld bij jou uitvergroot? “Een gevoel van veiligheid. De gedachte dat ik te allen tijden mijn familie kan onderhouden. Er is bijna niets fijner wakker worden dan de gedachte dat je in geval van nood altijd te hulp kan schieten. Is er iets met mijn familie in Chicago? dan zorg ik dat mijn vader of moeder erheen kan. Weetje: ik had nu al lang heel veel dingen moeten kopen, maar zo blijk ik toch niet echt in elkaar te zitten.” Je bent een creatieveling. Alles dat je nodig hebt zit in je hoofd en in je hart. “Precies. Als kind was de gedachte aan geld een belangrijke motivatie. Nu dat ik het heb, is het nauwelijks nog een stimulans. Mezelf creatief uitdagen is een stimulans.” Tot slot, wat zou je mij adviseren om nog te lezen, te horen, te zien? Wat inspireert je? “Hier kunnen we nog de hele dag over praten. Jij komt over als aan wijs en kundig mens. Ik kan je wel adviseren dat familie mij inspireert of een bepaald boek, maar misschien is nog wel veel belangrijker om de les te delen dat je daadwerkelijk al voor je moet zien wat je wil bereiken. Ken je het gezegde ‘het universum is je iets verschuldigd’?” Ja . “Leef daar naar.” Het feit dat ik hier zit, is het bewijs van de stelling. “Je moet niet alleen hopen, wensen, uitspreken en smeken. Nee, zie jezelf al waar je wil zijn en voel het. Ik zag mezelf al op die XXL cover (vermaard hiphopmagazine) en ik zag mezelf al dit album uitbrengen. Dat is de basis van mijn succes.” God bless you, dankjewel. “Ik waardeer het, dankjewel. Wat is je artiestennaam?” F.R.E.S.K.U. “Dankjewel.” @fresku040 Krijg net een pakket binnen voor de kleine!! Wauw!!! Het interview zit er op. Helaas blijkt Kendrick inmiddels zo in de gekozen beat te zitten dat de fotoshoot met Fresku niet meer doorgaat. Gelukkig heeeft Ilja Meefout hem later die avond nog wel op bijzondere wijze voor de lens gekregen. Na afloop glimlacht de nieuwbakken interviewer. Dat al voelen en voor je zien wat je wil bereiken, is dat iets dat je herkent? Fresku: “Ja, dat voelde als een bevestiging. Bij mij is het wel zo dat wanneer het universum - ik noem het liever God - je iets gunt, het je weer heel klein en onzeker maakt. Na mijn Lowlandsoptreden - het was de heetste dag in jaren - heb ik onder de douche gehuild en dankjewel gefluisterd. Het is heel dubbel: hij [Kendrick] had het over in je eigen wereld kruipen. Toen hij dat zei, voelde ik me heel erg betrapt. Ik ben die persoon die zich afsluit nu er geld bij is komen kijken.” Hoe vond je Kendrick Lamar overkomen? “Dit is echt fanpraat nu, maar I don’t give a fuck: ik denk echt dat als wij elkaar in andere omstandigheden tegen zouden komen, dat we goede vrienden zouden zijn. Het is een heel open en intelligent persoon waar je mee wil sparren. Ik heb dat met Ali [B] ik heb dat met Theo [Maassen] en dat gevoel heb ik nu ook. Het is echt een ontwapenend figuur. Ik had me voorgenomen me strak aan mijn aantekeningen te houden, maar uiteindelijk gooide ik mijn muts af en heb ik mijn aantekeningen weggelegd.”